ممکن است تاکنون بارها نام کسب و کار صنفی و غیرصنفی را شنیده باشید؛ اما دقیقا ندانید که تفاوت این دو نوع راه درآمدزایی چه هستند! ما هماکنون مقالهای را تحت عنوان تفاوت کسب و کار صنفی و غیرصنفی را برای شما گردآوری کردهایم تا شما نیز در رابطه با آنها آگاهی لازم را کسب نمائید. صنف، در واقع انجمنی متشکل از انواع کسب و کارها است که افراد فعال در یک حوزه یا پیشه، آن را تشکیل میدهند؛ اما لزوم و ضرورت تشکیل صنف چه میباشد؟ انواع کسب و کار صنفی و غیرصنفی چه هستند؟ سلسله مراتب در کسب و کار صنفی و غیرصنفی به چه صورت است؟ کدام یک از انواع کسب و کار صنفی و غیرصنفی برای ادامه فعالیت مناسب هستند؟ در ادامه با مقاله کسب و کار صنفی و غیرصنفی تجارت آنلاین همراه شوید تا از صفر تا صد این مشاغل را بررسی نمائیم.
کسب و کار صنفی و غیرصنفی چه هستند؟
همانطور که در مقدمه این مقاله ذکر شد؛ صنف در واقع انجمن و مجموعهای از افراد را تشکیل میدهد که از سوی افراد فعال یک رشته شغلی تشکیل میگردد. کاربرد صنف، در این امر است که به افراد کمک میکند تا کیفیت کسب و کار خود را افزایش دهند و همینطور، به افزایش کیفیت کلی واحدها نیز میپردازد. برخی دیگر از وظایف و کاربردهای صنف شامل؛ تعیین تدابیر جهت مقابله با انواع تخلفات در روند کسب و کار و اطلاعرسانی حول محور اتفاقات رخ داده در کسب و کارهای عضو آن صنف هستند.
کسب و کارها و مشاغلی که دارای صنف هستند، از این مزایا و امتیازات برخوردار خواهند بود؛ اما مشاغل غیرصنفی، به صورت تکی و جداگانه فعالیت دارند و فعالیتها یا قوانین گروهی وجود ندارند که بر تمام کسب و کارهای مربوط به آن رشته، تاثیرگذار باشند. همچنین، انواع کسب و کار صنفی از کمیسیونی برخوردار هستند که هدف از تشکیل آنها، برقراری و ایجاد ارتباط، هماهنگی و نظم بین اتحادیههای مختلف و مجامع امور صنفی، سازمانها و دستگاههای دولتی میباشد. هدف غایی از انجام اینکار و تشکیل کمیسیونها، نظارت بر وظایف و اختیارات اتحادیههای مختلف کسب و کارها و مجامع امور صنفی در هر شهرستان یا شهر میباشد.
وظایف افراد فعال کسب و کار صنفی
یکی دیگر از تفاوتهای کسب و کار صنفی و غیرصنفی، این است که افرادی که در حوزه کاری مشغول به کسب درآمد هستند که جزو یکی از اصناف تشکیل شده میباشد؛ وظیفه دارند تا به صورت دائمی برخی مسئولیتهای اداری را انجام دهند. به معنای دیگر، افراد در یک صنف که در یک حرفه مشترک کار میکنند و شغلی تقریبا یکسان یا در یک حوزه مرتبط دارند؛ باید برخی کارها را انجام دهند.
به عنوان مثال؛ شما موظف هستید تا پیش از تاسیس هر نوع کسب و کار مرتبط با یک صنف، به اخذ پروانه کسب یا مجوز اشتغال به آن کسب و کار بپردازید. همچنین، شما باید این پروانه کسب و کار را هر 10 سال یک بار تمدید کنید تا بتوانید به فعالیت در آن حرفه ادامه دهید. اگر قصد دارید تا بیش از یک پروانه کسب را برای حرفه خود اخذ نمائید؛ باید از شرایط و ضوابط قانونی آن برخوردار باشید. به عنوان مثال؛ اگر یک یا چند محل کسب و کار مختلف دارید، میتوانید برای هر یک از آنها پروانه کسبی جداگانه و به نام خودتان دریافت کنید.
اگر چندین فرد به صورت مشترکانه یک واحد صنفی را با یکدیگر اداره میکنند، به صورت مشترک مسئولیت تمام امور واحد را بر عهده خواهند گرفت. به معنای دیگر، مسئولیتها به صورت یکسان بین آنها تقسیمبندی میشود و آنها وظیفه دارند تا با همکاری یکدیگر، در مسئولیتها و امور واحد صنفی مشارکت داشته باشند. در نهایت، تمامی کسب و کارها که این اتحادیههای صنفی برای آنها پروانه کسب و کار صادر میکنند و مجوز ارائه میدهند، تحت استعلام اتحادیه واقع میشوند و موظف هستند تا نهایتا 15 روز، نظر قطعی خود را اعلام دارند.
اعلام نکردن نظر و پاسخ ندادن، به منزله مثبت بودن نظر آنها خواهد بود. بنابراین، اگر شما نیز جزو کسب و کارهای صنفی هستید و زمانی فرا رسید که اتحادیه نیاز داشت تا از کسب و کارتان استعلام بگیرد؛ میتوانید بیانیه و نظر خود را اعلام دارید؛ در غیر این صورت رای شما ممتنع نبوده و به منزله رای یا نظر مثبت، ثبت خواهد شد.
سلسله مراتب کسب و کار صنفی و غیرصنفی
همانطور که گفته شد؛ کسب و کار صنفی و غیرصنفی با یکدیگر تفاوتهای بسیاری دارند؛ به عنوان مثال یکی از تفاوتهای این کسب و کارها در سلسله مراتب قضایی و قانونی آنها است! کسب و کار غیر صنفی، تنها یک مدیر و ناظر دارد که آن هم خود فرد صاحب کسب و کار است؛ اما کسب و کار صنفی، کمی پیچیدهتر و دارای سلسله مراتبی گستردهتر است. این سلسله مراتبها به شرح زیر هستند و شما میتوانید با توجه به مسئولیتهای آنان، به هر یک مراجعه نمائید.
اولین و مهمترین گروهی که در راس این سلسله مراتب قرار دارد؛ هیات عالی نظارت است. این مجموعه از 11 نفر تشکیل شده است که 8 نفر از آنها شامل وزرای بازرگانی، فرهنگ و ارشاد، کشور، مسکن و شهرسازی، بهداشت، دادگستری، اقتصاد و دارایی و صنایع و معادن هستند. باقی اعضا شامل؛ فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، شهرداری تهران، رئیس شورای اصناف کشور و روسای مجامع امور صنفی کل تهران میشوند.
پس از این هیات، کمیسیون نظارت دارای بیشترین رتبه و اهمیت در سلسله مراتب میباشد. اعضای این کمیسیون، به صورت کلی شامل 10 نفر در مراکز استانها و شهرستانها هستند و گاها شامل درجه و موقعیت اجتماعی افراد زیر میباشند:
- دادگستری
- وزیر بهداشت
- فرماندهی نیروی انتظامی
- ریاست شورای شهر
- وزارت اقتصاد و دارایی
- نماینده تام الاختیار در فرمانداری یا بخشداری
- شهرداری
- رئیسان مجامع امور صنفی شهرستانها
- رئیسان ادارههای بازرگانی
- نمایندگی تام الاختیار استانداری در مرکز هر استان
پس از این کمیسیون، به ترتیب سلسله مراتب، شورای اصناف کشور و مجمع امور صنفی قرار خواهند داشت. شورای اصناف کشور، تشکیل شده از نمایندگان هیات رئیسه این مجامع است، در حالی که مجمع امور صنفی دارای 3 بخش مختلف بوده و از نمایندگان اتحادیههای صنفی تشکیل میگردد. صنفهای تولیدی-خدمات فنی، توزیعی-خدماتی و امور صنفی مشترک، 3 بخش مختلفی هستند که در مجمع امور صنفی وجود دارند.
پس از تمام این موارد، اتحادیهها است که در بین سلسله مراتب، از همه پایینتر قرار گرفته است. البته؛ شایان ذکر میباشد که افراد صنفی و کسب و کارها نیز در این سلسله مراتب رتبه پایینتری نسبت به اتحادیهها دارند. همانطور که پیشتر گفته شد، این اتحادیهها نظارت مستقیمی بر واحدهای صنفی دارند و میتوانند با بررسی آنها، تصمیم بگیرند که پروانه اشتغال به کسب و کارشان را صادر کنند یا خیر. ضرورت تشکیل اتحادیه هر صنف، این است که باید تعداد مشخص و معینی از واحدها و کسب و کارها در یک صنف مشترک وجود داشته باشد که از فعالیتهای شغلی مشابهی برخوردار هستند.
انواع کسب و کار صنفی و غیرصنفی
در این بخش، قرار است تا به معرفی انواع کسب و کار صنفی و غیرصنفی بپردازیم. به صورت کلی، کسب و کارهای صنفی میتوانند در 4 دستهبندی مختلف جای گیرند. این 4 گروه، بر اساس ماده چهارم قانون نظام صنفی کشور مصوب شده است. این گروهها نیز، به صنف تولیدی، خدمات فنی، توزیعی و خدماتی تقسیمبندی میگردند.
کسب و کارهای فعال در حوزه صنفی تولیدی، گروهی از مشاغل هستند که فعالیت خود را به صورت انحصاری در راستای تولیدات محصول برای مشتریان و مردم، انجام میدهند. ممکن است فعالیت آنان معطوف به اعمال تغییرات فیزیکی یا شیمیایی بر برخی مواد باشد. همچنین، این کسب و کارها میتوانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، محصولات خود را در اختیار افراد قرار دهند. از طرف دیگر، ممکن است برخی کسب و کارها در دستهبندی خدمات فنی قرار داشته باشند. این صنف، به رفع و رجوع مشکلات، نقصها، عیوب یا مرمت انواع کالاها، لوازم الکترونیکی یا غیره میپردازند. برای اینکه فردی بتواند در این صنف به راه اندازی کسب و کار مورد نظر خود بپردازد؛ موظف است تا از برخی صلاحیتهای فنی برخوردار باشد.
به غیر از این دو دسته، دو نوع صنف دیگر نیز وجود دارد که شامل توزیع و ارائه خدمات هستند. اولین صنف، به عرضه کالاهای واراداتی در بازار میپردازد. همچنین، ممکن است وظیفه توزیع محصولات داخلی را به سراسر کشور نیز داشته باشد. البته، آنها در تولید کالا یا تغییر آن به هر نحوی، از مسئولیتی برخوردار نخواهند بود. صنف دوم نیز، فعالیتهای خود را معطوف به برطرف کردن قسمتی از نیازهای جامعه میکند. حوزه فعالیتی کسب و کارهای این صنف، میتواند حول محور تبدیل مواد به فرآورده باشد.
جمعبندی
در این مقاله، به بررسی کسب و کار صنفی و غیرصنفی پرداختیم. کسب و کارهای صنفی، دارای سلسله مراتب، اتحادیه و قوانین مخصوص جهت دریافت پروانه کسب و کار هستند؛ اما مشاغلی که دارای صنف نیستند و به اصطلاح دیگر، غیرصنفی میباشند؛ میتوانند از روشهای دیگری مجوز لازم برای ادامه کسب و کار خود را دریافت نمایند. اگر به دنبال راهاندازی یک کسب و کار صنفی هستید، باید از طریق اتحادیه مرتبط با آن، مراحل دریافت پروانه کسب و کار را بگذرانید و در نهایت، هر 15 روز، با صدور نامه استعلام اتحادیه، نظرات و بیانیههای خود را ارائه دهید.